Wat is zen?

In ons leven doen we de meeste dingen om een bepaald doel te bereiken, om een resultaat te behalen. Studeren, werken, op vakantie gaan, boodschappen doen, noem maar op. Het nastreven van doelen is prima, nuttig en nodig. Maar een te sterke focus op het eindresultaat verhindert ons om te zien wat er op dit moment is. ‘De Ideale Situatie’ projecteren we in de toekomst (of, nog minder effectief, in het verleden). Daarmee gaan we voorbij aan de rijkdom van dit moment.

Zen doorbreekt het denken in middelen en doelen. Je kunt zen beoefenen om duizend doelen na te streven. Maar zen is het puurst als je het gewoon doet, zonder ergens anders uit te willen komen. We willen steeds van A naar B, zen gaat van A naar écht A: kijken wat er is en wie je bent, in dit moment.

Doordat je er niet meer naar streeft anders te zijn, of érgens anders te zijn, kun je volledig leven. Misschien ga je wel beter functioneren, ben je meer ontspannen en in evenwicht of slaap je beter, zoals sommigen zeggen. Maar de rijkdom van zen is veel groter. Zen is zien wie je bent en zijn wie je bent, zonder de kleur van denkbeelden en ideeën over jezelf en de wereld. Er is maar één advies om die rijkdom te ontdekken: aan de slag!

zenbeoefening

Zenbeoefening is stilzitten en niks doen. De basis van zen is za-zen, ‘zitten in aandacht’. Met een rechte rug en gekruiste benen richt je je aandacht op je ademhaling.

Zenbeoefening is aandacht. Elke keer terug naar je ademhaling, naar dit moment, als je wegdroomt of afdwaalt tijdens het zitten. Je ontdekt de vergankelijkheid van stemmingen en gewaarwordingen. En de peilloze dynamiek en diepte die daaronder zit.

Zenbeoefening is ontdekken wie je bent, precies zoals je bent. Soms rustig, soms onrustig. Soms vol energie, soms doodmoe. Dat is de essentie van je leven. Precies zoals je bent. Er is geen ideaal om na te streven. Af en toe even de schoonheid en de perfectie zien in het weerbarstige, onvolkomene van jezelf en de hele situatie. Dat is zenbeoefening.